Ayn Rand. De verheerlijking van het egoïsme - Artikel van Corrie van der Zee.

uit Apokalyps Nu!, winter 2012                                      

                                 Ayn Rand.

                                           

                                         De verheerlijking van het egoïsme.

.

Wat is dat eigenlijk, egoïsme?

Het wordt gedefinieerd als een menselijk eigenschap, waarbij men uitsluitend zijn eigenbelang dient en geen oog heeft voor de behoeften van anderen.

Een menselijke eigenschap?

Helaas wel, denk ik. Helaas?? Rudolf Steiner zegt dat het in deze tijd onvermijdelijk is dat we egoïstisch zijn, en dat we, als we dat niet willen, eigenlijk pas echt egoïstisch zijn.

Daar kun je lang over nadenken.

De liefde wordt beschouwd als het tegendeel van het egoïsme.

Die liefde kan beperkt blijven tot je kind, familie, of volk. Dan is het toch weer een veredelde vorm van eigenliefde.

Pas wanneer je de liefde uitbreidt tot alle andere mensen, tot de hele aarde, tot mensheidsliefde is het egoïsme overwonnen en is het christelijk liefde.

Dit kun je alleen maar verwerven door inzicht in wat een mens is.

Door ons egoïsme voelen wij ons afgezonderd van de wereld om ons heen en kunnen wij

het gevoel hebben: “Hier ben IK, en daar is al het andere, de andere mensen en alles wat zich op aarde en daarbuiten bevindt, is niet IK.

Dit is tegenwoordig het gangbare levensgevoel van de mens.

Dit is niet altijd zo geweest, ten minste niet in deze mate.

In zeer oude tijden, en dan moeten we denken aan enkele millennia terug, was dat nog niet zo. De mens voelde een grote verbondenheid met al het bestaande. Hij voelde zich daar zo één mee dat het niet in hem kon opkomen om zijn eigen belang hoger te schatten dan het belang van de ander. Deze beleving was, voor de mens van toen, een natuurlijk gegeven, daar hoefde hij niets voor te doen. Hoe kon hij zichzelf meer liefhebben dan het andere, hij wist dat hij zelf al het andere was?

Deze ervaring is hij kwijtgeraakt, moest hij kwijtraken. Dat gebeurde niet van de ene dag op de andere. Gedurende vele eeuwen is de mens toegegroeid naar een dieptepunt in zijn relatie met  het Al.

In dat dieptepunt, in deze dramatisch situatie, bevinden wij ons.

Toch is dat onontkoombaar, alleen op deze manier, door deze eenzaamheid, want egoïsme maakt eenzaam en ongelukkig, kunnen wij tot een vrije persoonlijkheid evolueren. Daarom is het ook niet iets dat werkelijk negatief is. Het is een uitdaging.

Maar hoe kunnen wij onze eigenliefde transformeren tot mensenliefde?

Voor de mens van nu is er maar één weg, dat is de weg van het inzicht in wie je zelf bent. Dat is niet de persoon met zijn al of niet plezierige eigenschappen, maar als MENS.

Dit inzicht is iets wat door geestelijke scholing bereikt moet worden. Men kan dat niet meer door de mystiek, zoals bijvoorbeeld Tauler en Eckhart dat nog konden. Wij kunnen dat niet meer op die manier in onze tijd, maar ons staat iets anders ten dienste en dat is dat wij over een veel sterker denken beschikken, een denken dat mede geschoold is door de natuurwetenschappen, waaraan wij ook op het gebied van bewustzijnsontwikkeling, onnoemelijk veel te danken hebben.

Alleen inzicht geeft ons de mogelijkheid tot transformatie.

In zijn boekje: “De Mystiek en het moderne denken” GA 7 Uitgeverij Kamerling) wijst Rudolf Steiner ons de weg om  te komen tot de beleving dat er geen scheidswand is tussen de wereld en ons.

Deze weg gaat via het levende denken. En dat moet geoefend worden.

Na die beleving, dit inzicht, kan de mens niet meer zelfzuchtig zijn, hij is immers al het andere, hoewel hij toch een zelfstandig IK blijft.

Om het inzicht te verwerven dat het egoïsme de mens uiteindelijk niet gelukkig kan maken, krijgt hij hulp van zijn Engel.  

In het herfstnummer van Apokalyps-Nu van 2011 bespreekt Fredie de Mooy de voordracht van Rudolf Steiner gehouden in Zürich, op 9 oktober 1918, over de werking van de Engelen in de ziel van de mens. Eén van die impulsen is, dat in de toekomst geen mens meer zijn geluk rustig zal kunnen genieten, als naast hem anderen ongelukkig zijn.

Dit is een impuls van absolute broederlijkheid, de absolute eenwording van het mensengeslacht.

Er zijn nu al heel wat mensen voor wie dit geen theorie meer is en die hun leven zo inrichten dat het helemaal in dienst staat van de ander. Er zijn er ook die deze impuls volkomen negeren.

Ayn Rand en haar kijk op de maatschappij.

Vergelijken wij het bovenstaande nu eens  met de denkwijze van Ayn Rand. Deze biedt wel een heel andere, bijzondere kijk op de zelfzucht.

Daarin wordt het egoïsme beslist niet gezien als een dieptepunt waar de mensheid doorheen moet. Integendeel, het wordt gezien als een schitterend hoogtepunt in de  

mensheidsgeschiedenis, dat zal leiden naar het paradijs op aarde. Geld vergaren is het hoogste goed, iets voor een ander doen het absolute kwaad.

Zit daar wat in? Lezers van haar boeken beginnen het bijna te geloven, zo overtuigend weet zij dat te brengen. Maar… als je je  heel consequent en levendig voorstelt hoe de wereld er uit zou zien als niemand meer iets voor een ander zou doen, zonder zich daarvoor te laten betalen, dan weet je dat je daarmee geen paradijs schept, maar een hel.

Wie was Ayn Rand?

Zij werd in 1905 geboren als Alissa Rosenbaum  in een Joodse familie in Sint Petersburg.

In 1917 moest de familie vluchten voor het sovjet regime.

Na wat omzwervingen door Rusland, waarbij de identiteit van de familie verborgen moest blijven, werd de grond te heet onder de voeten en vluchtte zij naar de V.S.

Je kunt je voorstellen welke traumatische invloeden deze gebeurtenissen hebben gehad op de jonge Alissa.

De aankomst in de V.S. was voor haar een entree in het paradijs.

Het tegendeel van de Sovjet-Unie, zo beleefde zij de vrijheid, de openheid  de eerlijkheid die haar tegemoet kwam. Ze wilde 100% Amerikaanse worden.

Na korte tijd veranderde zij haar naam in Ayn Rand.

In Rusland  had zij  filosofie en geschiedenis gestudeerd aan de universiteit van  Sint Petersburg.                                                               

In de V.S. legde zij zich toe op het schrijven.

Haar eerste romans boekten matig succes.

Echt bekend en zeer populair werd zij pas door haar twee laatste boeken.

Foutainhead en Atlas Shrugged. Het laatste werd geruime tijd door het Amerikaanse lezerspubliek beoordeeld als het belangrijkste boek van de twintigste eeuw, na de Bijbel.

Een grote schare aanhangers lag aan haar voeten na het overweldigende succes van Atlas Shrugged. Eén van hen was Alan Greenspan het hoofd van de Fed, (Federal Reserve) die haar mateloos bewonderde, maar in 2008 moest hij toegeven dat het Vrije Markt Kapitalisme niet werkte. Hij kon ook niet anders, want de feiten konden niet meer genegeerd worden. De banken moesten gered worden met het geld van de burgers.

Maar eigenlijk is hij Rand’s denkbeelden altijd trouw gebleven.

Utopieën in de 20^ste eeuw

Er zijn zeer veel utopieën bedacht in de loop der tijden. Hans Achterhuis, schrijver en

Filosoof, geeft daar een zeer helder historisch overzicht van in zijn boek: “De utopie van de Vrije Markt”.  

Wat zijn de twee voornaamste utopieën van de 20st eeuw?  Dat zijn ongetwijfeld het communisme en het kapitalisme.

Het communisme.

Om het nog even kort te beschrijven:  De mensen moeten, als kameraden, alles met elkaar delen. Alles voor het collectief, niets voor jezelf, was het motto.

De Staat en de Partij moeten met geweld, desnoods met veel geweld, er voor zorgen dat dit idee werkelijkheid wordt. Na veel onvermijdelijke menselijke ellende en bloedvergieten zal dan uiteindelijk het paradijs op aarde komen. Maar de partijbonzen hielden zich niet aan hun eigen Credo.

Dit leidde tot de grootst mogelijke beknotting van de menselijke vrijheid. Hoe dit uitpakte hebben we o.a. in de Sovjet Unie gezien.

Het Kapitalisme, in de vorm van het Neoliberalisme, waar Ayn Rand zo door begeesterd werd, predikt juist het tegendeel:

Alles voor jezelf, vooral niets voor een ander. Als dit idee consequent wordt

doorgevoerd, desnoods onder grote dwang, wordt de wereld een paradijs.

Daartoe is nodig dat men de Markt zijn gang laat gaan, niet ingrijpt als overheid.

Het verwerven van geld wordt de drijfveer van al het menselijk handelen.

Dit is zo ongeveer wat Milton Friedman, professor aan de economische faculteit van Chicago en Nobelprijswinnaar, voor ogen stond. Hij en Ayn Rand zullen elkaar zonder twijfel geïnspireerd hebben.

De gevolgen van deze utopie hebben we kunnen zien o.a. in Chili, Argentinië, Zuid- Afrika, Polen, het Rusland van Jeltsin, in de V.S. en ten slotte in West Europa.

Er zijn nog meer schrijnende voorbeelden te geven. Noaomi Klein doet hier een uitgebreid verslag van in haar boek: “De Shock Doctrine.”

Beide utopieën hebben nog steeds geen paradijs opgeleverd. Eerder het tegendeel.

Toch zijn er nog steeds massa’s mensen die erin blijven geloven.

Laten we niet vergeten dat we hier te maken hebben met experimenten, uitgedacht door intellectuelen, die vast geloofden dat zij mensen konden aanpassen aan hun theorie. Marx en Lenin op de manier die zij hadden uitgedacht, Milton Friedman en zijn volgelingen “de Chicago Boys”,op de hunne.

Waarom mislukken zulke utopieën?

Dar komt doordat noch degenen die het communisme propageren, noch de voorstanders van  het kapitalisme een idee hebben van wat een mens in wezen is.

Het eerste ziet de mens als een cel in een groot organisme, namelijk de Staat.

Het tweede ziet de mens als een onderdeel van een machine, dat naar behoeven vervangen of verwijderd kan worden. Het besef dat een mens een geestelijk wezen is, is geheel verloren gegaan.

Dit blijkt uit een  televisie interview waarin Ayn Rand zei dat zij tegen iedere vorm van hulp aan lichamelijk of mentaal gehandicapten was. “Want”, aldus Rand, “ die zijn niet productief zoals gezonde mensen en hebben dus geen waarde.”

Is er een mogelijkheid om een vorm te vinden waarin mensen zodanig met elkaar om kunnen gaan dat zij elkaar wel als mens kunnen herkennen waarderen?

Ja, die is er. Men noemt dat de Sociale Driegeleding. Dit werd door Rudolf Steiner uitgewerkt in een aantal van zijn werken. Bijvoorbeeld in: “Antroposophie en het sociale vraagstuk” (GA 34, blz. 36-37)  geeft hij aan wat hij beschouwt als: “De Hoofdwet van de Sociale Driegeleding”:

“Het welzijn van een geheel van samenwerkende mensen is des te groter, naarmate de enkeling minder aanspraken maakt op de opbrengst van zijn prestaties, dat wil zeggen, naarmate hij meer van de opbrengst van zijn prestaties aan zijn medewerkers afstaat en naar mate meer van zijn eigen behoeften niet door zijn eigen prestaties, maar door de prestaties van de anderen worden bevredigd”. Zie ook het artikel: “Economische hoofdwet”, in Driegonaal, jaargang 31 NR 1, 2  uitgegeven door Nearchus.

Atlas shrugged in Nederland.

 Sinds de verschijning van de vertaling van haar roman Atlas Shrugged in het Nederlands onder de titel:  “De kracht van Atlantis”, heeft Ayn Rand nu ook hier na lange tijd meer bekendheid gekregen. Er wordt veel over haar geschreven en de verkoop van het boek valt niet tegen. De roman heeft dan ook alle ingrediënten die de lezer bekoren kan. Hij is geweldig spannend, goed geschreven en bevat een element van geheimzinnigheid zoals:

Wie is die mysterieuze John Galt? Daar komt de lezer heel langzaam achter en waar zijn toch die Atlassen d.w.z. de sterke, rijke, getalenteerde elite die de wereld draagt?  Een voor één verdwijnen ze en niemand weet waar ze blijven.

Verder is het boek doorspekt met een aantal wilde seksscènes. Het slot is veelzeggend:

John Galt maakt in de lucht over de lege verwoeste aarde het dollarteken met de woorden:“De weg is nu vrijgemaakt, wij gaan terug naar de wereld”. Die “wij” zijn die Atlassen die zich in een vallei verborgen hadden gehouden.

In de NRC, de Volkskrant en Trouw hebben verschillende auteurs recentelijk lange artikelen aan deze roman gewijd, zowel lovende als kritische.

Het is wel bijzonder dat dit in 1957 in de V.S. verschenen boek nu ineens, na 55 jaar zo populair is in Nederland. Hoe is het toch mogelijk dat een roman, fictie dus, geschreven vanuit een waanidee, na 55 jaar hier op de markt komt. Het moet uitgeverij Luitingh een fortuin gekost hebben alleen al om die 1373 blz. te laten vertalen.

Mark Rutte liet onlangs weten dat Ayn Rand voor hem een groot voorbeeld was en een grote geest die hij als liberaal wil navolgen. ( Hans Achterhuis in Liberales: 23/3 2012).

Je vraagt je af: ”Moeten wij soms ook geïnjecteerd worden met een virus, in de vorm van een boek, dat ons besmet met het neonliberalistische idee van het Vrije Markt Kapitalisme. Moeten wij er vatbaar voor gemaakt worden, zodat we en masse akkoord gaan met asociale regeringsvoorstellen?” Trouwens: Is de Markt wel vrij?

De “Vrije” Markt.

Hoe vrij de Markt is was weer te lezen in een column van Prof. Smalhout in de Telegraaf van 24 november. Een Russische vleeshandelaar bezit een eigen vermogen van 26 miljard! Ik vraag mij af of het geen drukfout is, zo onvoorstelbaar veel geld, dat kan toch niet waar zijn?

Dat heeft hij verdiend met in Oost-Europa geplaatste megastallen die zwaar gesubsidieerd worden. Vreemd: subsidie heeft toch niets met een Vrije Markt te maken?

Een ander opmerkelijk feit is, dat de roep om concurrentie komt uit landen die een zeer beschermde economie hebben. In het bijzonder de grote bedrijven in westerse landen zijn afhankelijk van lage belastingen, subsidies en leningen tegen lage rente.

Trouwens, iedere markt heeft enkele regels en beperkingen die de vrijheid indammen.

Bijv.:  kinderarbeid is verboden in het grootste deel van de wereld. In de negentiende eeuw vonden respectabele lieden regulering van kinderarbeid iets wat tegen de principes van de Vrije Markt indruist. In onze tijd wordt dat over het algemeen beschouwd als inhumaan.

En toch zijn veel van de producten die wij gebruiken door kinderarbeid tot stand gekomen.

Kinderarbeid, arbeidsomstandigheden die pure slavernij zijn, milieuvervuiling, inkomstenongelijkheid en de sluipenderwijs teloorgang van mensenrechten, zijn alleen maar toegenomen.

Is de Markt dan helemaal niet vrij?

Jazeker, je bent vrij om te vervuilen als je maar milieu belasting betaalt. Je bent vrij om te frauderen als je maar een sterke politieke achterban hebt. Je kunt onverantwoordelijk met het geld van anderen omgaan als je beschouwd wordt als: “To big to fall.”

Het Objectivisme

Ayn Rand ontwikkelde een filosofie, die je haar levensmotief zou kunnen noemen:

het “Objectivisme”. Dit wordt door de auteur en filosoof Hans Achterhuis “Een utopie zonder mededogen” genoemd. (Trouw 7/11).

Rand’s visie behelst in het kort: Als je het hoogste doel  in je leven wil bereiken, moet je uitsluitend je eigenbelang volgen. Daardoor zal ook de wereld uiteindelijk volmaakt worden.

Egoïsme in het kwadraat noemt Steven de Jong dat, ( NRC 25/10).

Om te beginnen moet je al het onvolmaakte, en dat is dus alles wat niet beantwoordt aan de zienswijze van het objectivisme, tot de grond toe afbreken. En dat op nietsontziende manier.

Welke plaats neemt de mens daarin?

Hoe zij over de mens denkt wordt duidelijk in de toespraak die zij hield voor de militaire academie van West Point.

Zij beschouwde de uitnodiging voor het houden van die toespraak als de grootste eer van haar leven.

Zij hamert erop dat het ontwikkelen van vertrouwen op eigen kracht en zelfrespect van het allergrootste belang is. Dan vraagt zij haar publiek, jonge mannen van de hoogste klas van de militaire academie:

“Waarom kan niet iedereen dat? Wat houdt je tegen?” Dan legt zij uit dat ons in onze jeugd is ingepompt dat wij voor anderen moeten zorgen, onbaatzuchtig moeten zijn. Door wie is ons dat ingepompt? Door de  filosofie! Zij haalt vele filosofen aan, die zij blijkbaar goed gelezen moet hebben tijdens haar studie.” Al deze denkers willen ons zodanig beïnvloeden, dat ons zelfvertrouwen vernietigd wordt.”

Vooral Kant krijgt er van langs: Ik citeer Rand even letterlijk:

“For some two hundred years, under the influence of Immanuel Kant, the dominant trend of philosophy has been directed to a single goal: the destruction of man’s mind, of his confidence in the power of reason.

To day we see the climax of this trend.”

(Philosophy Who Needs It? By Ayn Rand, 6/3 1974)

En dan komt er nog een lofzang op het Amerikaans leger, op zijn helden die alleen vochten om de integriteit van het individu te verdedigen en niet, zoals andere landen, uit pure veroveringsdrang. Aan het slot vergelijkt zij Amerika met het land waar zij vandaan kwam, Rusland. De V.S. komen wel bijzonder goed uit die vergelijking. Het is interessant de tekst van de lezing helemaal te lezen. Het is wel duidelijk dat zij alles wat zij daar zei oprecht meende.

(Eerlijk gezegd dacht ik ooit ook zo over het Amerikaanse leger.

Dat was in de vijftiger jaren. Ik was toen nog een teener en de geallieerden waren onze helden, onze redders en bevrijders uit de troosteloze chaos van W.O.2.

Maar dat was vóór Korea, Vietnam, Irak enz.)

Toen iemand na de lezing vroeg: “Welk recht hadden de V.S. om de Noord-Amerikaanse Indianen van hun land te verdrijven en te vermoorden?” antwoordde zij:

“Zij hadden geen recht op dat land en er is voor niemand een reden om hun dat recht toe te kennen, omdat zij dat land niet ontwikkeld hadden en er geen nuttig gebruik van maakten.

Waar streden zij voor toen zij het waagden zich te verzetten tegen de blanke man op dit continent? (Op het land dat zij al sinds mensenheugenis bewoonden.(cvdz).)

Dat was om hun primitieve bestaan voort te kunnen zetten, om hun “recht”een deel van de aarde onberoerd te laten en het niet te benutten, niet eens om het in eigendom te hebben, maar als doel iedereen daar weg te houden, zodat men praktisch als een dier kon leven.

Iedere blanke man die het element van civilisatie in zich draagt heeft het recht het te veroveren.”

(Wat een element van civilisatie in zich draagt, maakt natuurlijk de blanke man uit.(cvdz))

Met deze woorden wordt de visie van Ayn Rand duidelijk. (Wat zij er niet bij vertelde is dat zij de tekst van dit antwoord bijna letterlijk had overgenomen van

John Locke. 1632- 1704:(“ Over het staatsbestuur. blz. 254.))

Voor haar tellen mensen niet. Land is er niet voor de bewoners maar dient geëxploiteerd te worden, dat betekent; er zo veel mogelijk geld uit halen.

Maar Indianen kunnen hun grond niet uitbuiten, zij gaan er op een heel nadere manier mee om. Hun land is voor hen heilig, het is hun moeder en als waardig mens exploiteer je die niet.

Je ontvangt in dankbaarheid wat zij je geeft en niet meer.

In de toespraak van opperhoofd Seattle over het bezit van de natuurlijke omgeving, onverschillig of hij die nu wel of niet precies zo heeft gehouden, wordt gesteld dat je noch het land, noch de lucht, noch het water in bezit kunt hebben. Deze dingen zijn het eigendom van de gehele mensheid.

Daar begrepen de kolonisten helemaal niets van, zij hadden een totaal andere visie.

Waar die visie toe geleid heeft, zien we nu, over de hele planeet.

De Indianen gingen dus heel wat wijzer met de Aarde om, want zij hadden haar lief..

De uitwerking van deze opvatting over de onrechtmatige toe-eigening van natuurlijke hulpbronnen, met het doel deze te exploiteren, is actueler dan ooit.

Atlas Shrugged zal daar niet weinig aan bijgedragen hebben want de invloed van dit boek is immens, nog steeds. Hoe komt de schrijver aan zulke vernietigende ideeën?

Rudolf Steiner maakt ons erop attent dat in de tijd waarin wij nu leven, een mensheidsvijandig wezen de mogelijkheid gegeven zal worden om een soort terreur van het egoïsme over de mensheid  uit te oefenen. Dat wezen noemt hij Ahriman.

Wie is Ahriman?

Hij is een wezen dat al bekend was in het Zoroastrisme, lange tijd de staatsgodsdienst in het Oude Perzië.

Zij noemden hem Angra Mainyu, de God van het boze, tegenover Ahoera Mazda, de God van het goede. (Het Zoroastrisme is nog steeds een bestaande godsdienst in het Midden Oosten.)

Kunnen wat meer over dit wezen te weten komen?

Jazeker, hij presenteert zichzelf op een heel verassende manier als Mephisto in Goethe’s Faust.

.. ein Teil von jener Kraft.

Der stets das Böse will,

Und stets das Gute schaft.

Een deel van die  kracht,

die steeds het boze wil

en steeds het goede doet.

Ahriman was van oorsprong een hoog geestelijk wezen. Een zeer reëel wezen dat echter geen  stoffelijk lichaam bezit.

Ooit is hij uit zijn normale voortgaande ontwikkelingsweg getreden en heeft zich gewijd aan een bijzondere taak en dat is de normale ontwikkeling van de mens, die leidt tot vrijheid en uiteindelijk tot liefde, te verhinderen

Ahriman kent de vrijheid niet, hij heeft niet zoals de mens de keuze tussen goed en kwaad.

Het uiteindelijk doel, de ontwikkeling van de liefde, is voor hem een gruwel.

.Ahriman als schrijver

Rudolf Steiner waarschuwt in zijn voordracht van 8/8 1924,

één van de laatste Karma voordrachten, voor schrijvers die geïnspireerd, of beter gezegd, geïncorporeerd worden door Ahriman, die zeer intelligent is, intelligenter dan welke mens dan ook.

De confrontatie met Ahriman is een grote beproeving voor de mensheid, die daar echter des te sterker uit te voorschijn kan komen.

Hoe zal de mens deze beproeving doorstaan?

Wat daartoe nodig is, is dat de mens hem, Ahriman, herkent. In onze tijd treedt hij o.a. op als schrijver van boeken met uiterst gevaarlijke ideeën.

De uitdaging voor de mens is nu, dat men hem als de schrijver van zulke boeken herkent.

Steiner: “Want wat kan er voor goeds van komen als men denkt dat een mens een boek heeft geschreven, terwijl de werkelijk schrijver Ahriman is.”

“Hoe gaat Ahriman te werk?”

Hij zoekt mensen uit die een geschikt werktuig voor hem zijn. Dat zijn meestal briljante mensen maar met een bepaalde zwakheid, mensen  die tijdens het schrijven een gedempt bewustzijn hebben, zodat hij ze kan bezetten of incorporeren, zoals Steiner het noemt.

Via hen kan dit wezen, Ahriman, boeken schrijven. De door hem geïncorporeerde mens schrijft dus die boeken niet zelf.

Zijn geest wordt tijdens het schrijven door Ahriman in beslag genomen.

Als voorbeeld geeft Steiner: Friedrich Nietzsche’s laatste werken: “Ecce Homo” en de

“Antichrist.” Steiner had overigens het diepste respect voor Nietzsche.

In de “Antichrist” noemt Nietzsche het Christendom de grootste vloek voor de mensheid. Dat was kort voor het moment waarop Nietzsche geestesziek werd.

Ook Rand had vanzelfsprekend geen enkele waardering voor het Christendom.

Hoe herken je door Ahriman geschreven werken?

Een paar kenmerken:

Het zijn uitzonderlijk knap geschreven, fascinerende, meeslepende werken.

Het soort boeken dat als je er eenmaal in begint, bijna niet meer kan wegleggen.

Ze worden dus door een groot aantal lezers verslonden.

Ze zijn antichristelijk, waarbij ik niet bedoel dat ze gericht zijn tegen kerkgenootschappen, maar tegen het oerbeginsel van het ware christendom, de liefde tot de medemens,

die o.a. vervat is in de uitspraak van Christus: “Wat ge aan de minste der mijnen gedaan hebt, dat hebt ge aan mij gedaan.”

Er spreekt geen enkele vorm van mensenliefde uit.

Ahriman heeft niet lief. Hij haat de mens ook niet, zelfs daarvoor vindt hij hem te min. Hij veracht de mens.

Hij gebruikt de mens alleen voor zijn eigen doeleinden. De middelen die hij gebruikt zijn: leugens en misleiding.

Als men in een werk deze drie karakteristieken vindt, wil dat nog niet zeggen dat Ahriman de schrijver is, maar het is ook niet onwaarschijnlijk. Het is zaak om wakker te blijven want in de loop der tijd zal hij steeds meer verwoestende invloed willen uitoefenen.

Zijn er ook schrijvers die geïnspireerd  worden door goede wezens?  Jazeker zo’n wezen is Michaël, hij wil de mensheid juist stimuleren in zijn ontwikkeling. Als enkele voorbeelden denk ik bijv. aan Naomi Klein’s “No Logo”en “De Shockdoctrine” aan Derrick Jensen’s “Endgame” Maud Barlow’s “Blauw goud”. Vandana Shiva’s “India Divided” en veel anderen.

Deze auteurs blijven zichzelf en zijn zeer moedige, liefdevolle, vrije mensen.

Want Michaël incorporeert niet maar inspireert, hij respecteert de vrijheid van de mens.

Waarom werkt Ahriman vooral nu in de mens.?

Zoals boven al gezegd is, is de mens aan een dieptepunt in zijn ontwikkeling gekomen.

Niet eerder was de mens zo van zijn oorsprong, de geestelijk wereld, afgesneden. Niet eerder stond hij zo eenzaam op aarde. Met oneindig veel moeite moet hij de weg terug zien te vinden, maar als hem dat lukt, komt hij weer thuis, onnoemelijk veel rijker dan hij was.

Ahriman is deze weg voorlopig ontzegd. Zijn vreugde bestaat erin het de mens onmogelijk te maken, want hij koestert een felle afgunst tegen de mens, die ondanks zijn “domheid”, want Ahriman vindt de mens ontzettend dom, de mogelijkheid tot vrijheid is gegeven. Dat wil Ahriman kost wat het kost verhinderen.

Het is nu een tijd van erop of eronder. De mens is werkelijk in gevaar zodanig te verharden dat er geen weg terug meer is. In deze tijd denkt Ahriman zijn slag te kunnen slaan door de

mensheid voorgoed van zijn doel af te houden.

Wie is de schrijver van Atlas Shrugged?

Door Rand’s burgerschap van twee werelden, de Oost-Europese  en de Amerikaanse, waarin de bodemkrachten zo verschillend werken (zie apokalypse-Nu: Het geheim van de Dubbelganger; herfst 2012), door haar getraumatiseerde verleden en haar grote intelligentie, is zij een zeer geschikte prooi voor Ahriman.

Was zij, toen zij Atlas Shrugged schreef, door hem geïncorporeerd?

Weten kun je dat natuurlijk niet.

Als ik de kenmerken nog eens in gedachten neemt, sluit ik de mogelijkheid zeker niet uit.

Maar de mens mag niet verwisseld worden met het wezen dat haar incorporeerde.

Want daarmee zou je onrecht doen.

Maar toch, Atlas Shrugged  heeft, hoe dan ook, bijgedragen aan de verbreiding van het neoliberalisme, dat een enorme schade heeft aangericht. Denk aan Chili onder Pinochet, Argentinië onder Videla, Polen, Rusland onder Jeltsin, enz

Maar hoe zouden wij kunnen beoordelen in hoeverre zij daar schuld aan had? Hoe kunnen wij er zeker van zijn dat het boek al of niet haar schepping was?

Ayn’s leven eindigde op een tragische manier in 1982, het gevolg van longkanker. (Zij rookte twee pakjes sigaretten per dag).

Hoe zal haar entree in de geestelijk wereld zijn geweest?

In ieder geval niet vreugdevol, denk ik.

Daarom is het goed om nu 30 jaar na haar dood, helpende gedachten aan haar te wijden.

al zou dat in haar eigen filosofie een verwerpelijk idee zijn.

Zij is 77 jaar geworden In de dertig jaar na haar dood heeft zij het Kamaloka ( de louteringstijd waarin de mens zijn afgelopen leven kan overzien vanuit een breder en hoger standpunt) doorleefd. Is zij zich nu bewust van wat er allemaal heeft plaatsgevonden onder invloed van haar boek?

Je vraagt je af wat de diepere oorzaak is dat juist deze mensen, Nietzsche, Rand en anderen, geïncorporeerd worden.

Is dat karmisch bepaald vanuit een vorig leven of heeft het te maken met de toekomst?

Een heel moeilijk vraagstuk.

Maar toch is het noodzakelijk begrip te krijgen voor deze dingen. Het begrip voor het sociale hangt nauw samen met begrip voor het karma. “Wie in deze tijd zich begrip verwerft voor het sociale, heeft in zijn volgende incarnatie begrip voor het karma.” (Steiner GA191, 9^de voordracht.)

Bij sommige mensen wordt er in dit opzicht al een tip van de sluier opgelicht.

Margaret Legum, politiek econoom en journalist in Zuid Afrika, geeft aan het slot van een interview, als motief voor haar onvermoeibare strijd tegen machtsmisbruik:

 “Misschien is dit bestaan niet het enige. Soms denk ik dat we meer dan één leven hebben en dat ik in een vorig bestaan macht hebt misbruikt. Mijn gevoel is namelijk zo sterk dat het is alsof ik door een karmische behoefte gedreven wordt om het machtsmisbruik in de wereld te stoppen. Zo persoonlijk is mijn strijd.” ( Jesse Goossens: “Vrouwen die de wereld veranderen.”)

Als je dit leest kun je ook positieve verwachtingen hebben, zelfs over de toekomst van Ayn Rand. Juist door alle ellende en rampen die zij, en zoveel anderen veroorzaakt hebben, kunnen zij misschien in volgende incarnaties de mensheid op de juiste manier verder brengen in zijn ontwikkeling.

En dan is Ahriman toch weer, ondanks zichzelf:

der Geist  der stets das Böse will,

und stets das Gute schaft.

De sociale Driegeleding. Weer een utopie?

Is er behalve het bovengenoemde communisme, het kapitalisme en de afgeleide daarvan, het objectivisme, nog een andere weg voor de mensheid?

Eén die geen utopie is, één die werkt?

Dat het zo fout loopt met het communisme en neoliberalisme is te wijten aan het feit, dat het uitgedachte theorieën waren die geen realiteit bleken te zijn. Friedman had ellenlange statistieken en wiskundige berekeningen gemaakt. Die klopten precies. 

De economie gebaseerd op het principe van de z.g.Vrije Markt moest dus wel succesvol zijn.

Waarom lukte en lukt het nog steeds niet om dat paradijs tot stand te brengen?

Zijn antwoord op deze vraag zal waarschijnlijk luiden: “Er zijn te veel mensen die tegenwerken. Het ligt dus niet aan het neoliberalisme, maar aan de mens. Er moet nog harder opgetreden worden om de mens tot rede te brengen. Zelf als je daarvoor heel goed functionerende democratische gemeenschappen tot de grond zou moeten afbreken.” (en dat is dan ook herhaaldelijk gebeurd.)

Dit is ongeveer de gedachte.

Dat de mens daar een rol in speelde is natuurlijk helemaal waar. Er was namelijk met de mens helemaal geen rekening gehouden en daarom liep het hier en daar zo verschrikkelijk fout. De mens is a priori onberekenbaar.

Hoe kun je de mens vergeten als je de maatschappij vorm wil geven, want deze bestaat toch uit mensen?

Het probleem is, dat men niet meer weet wat een mens is. In het materialistisch wereldbeeld gelooft men dat leven en bewustzijn ook beperkt zijn tot materie. Dat is een hardnekkig geloof dat nog wel een poosje stand kan houden.

Rudolf Steiner, de grondlegger van de Sociale Driegeleding, wilde de mensheid de mogelijkheid aanreiken om op een totaal nieuwe manier het sociale leven vorm te geven. Hij spreekt daarover in zijn voordrachtenreeks van 24/30 october 1919 ‘Soziale Zukunft GA 332a: vertaald met als titel “Sociale Toekomst”.

In de Sociale Driegeleding ziet men de maatschappij als drieledig.

Men onderscheidt:

Het geestesleven, het economisch leven en het rechtsleven.

Onder het geestesleven verstaat hij o.a. het onderwijs, de geneeskunst, de wetenschap, de kunst e.a.

Daarin zou de mens volkomen vrij moeten zijn van staatsbemoeienis. De vakmensen die in het geestesleven werkzaam zijn, moeten in hun werk niet aan regels gebonden zijn. Hooguit

kunnen ze bij elkaar te rade gaan.

Het rechtsleven kan alleen maar goed functioneren als daarin volkomen gelijkheid heerst.

(Je kunt je afvragen of het juist is dat iemands straf er mede van afhangt of hij een goede advocaat kan betalen.)

In het economisch leven zou broederlijkheid moeten heersen. Dat sluit bijvoorbeeld moordende concurrente en een absurde  hoeveelheid reclame uit. Maar ook uitbuiting en milieuvernietiging.

Het probleem van onze tijd is dat het economisch leven de twee andere gebieden, het rechts-  en het geestesleven gaat overheersen. Dit leidt tot de diepe ellende waarin veel, voornamelijk arme mensen zich bevinden. Het is niet nodig daar voorbeelden van te geven, ze liggen voor het oprapen.

Waar vindt je voorbeelden van de Sociale Driegeleding?

Er wordt zeker al heel veel op dit gebied gedaan, maar deze werkwijze wordt niet met trompetgeschal aangekondigd als DE oplossing.

Integendeel: het verwerkelijkt zich meestal op kleine schaal, soms heel onopvallend en het draagt heus niet overal het etiket “driegeleding”.

Het zijn vaak kiemen, nog maar heel klein, je moet goed zoeken wil je ze vinden. In de gangbare media wordt er nauwelijks over gerept, maar in de alternatieven tijdschriften en websites wel wat meer.

Maar zoals in de lente het licht de kiemen doet groeien, zo zal het ook gaan met de kleine initiatieven over de hele wereld.

Zelf vind ik het een mooi meditatief beeld om me mee bezig te houden. Het beeld van de aarde met overal nauwelijks zichtbare plantjes die zich richten naar de zon, naar de zomer, naar de toekomst.

Het egoïsme woedt nu nog hier en daar op een verschrikkelijke manier. Hele landen worden economisch geruïneerd uit puur winstbejag. Europa is nu aan de beurt, Griekenland, Spanje en Portugal zijn de eerste slachtoffers. En ons worden leugens verteld: We zouden op te grote voet hebben geleefd, of, wat ik ook ergens las, we hebben te veel gespaard.

De financiële instellingen, bijvoorbeeld de banken, zitten in de problemen maar mogen niet omvallen. Dat zou pas een grote ramp zijn, daarvoor worden we bang gemaakt. Dus moeten we die banken redden.

Dat deze instellingen, die door onverantwoordelijk beleggen met het geld van anderen nu gesteund moeten worden met het geld van burgers, is toch een waanzinnig idee.

Dat het hele door en door verrotte geldsysteem eens een keer op de klippen MOET lopen, lijkt mij onvermijdelijk. Laat die banken maar omvallen, ze hebben het aan zichzelf te wijten.

Is dat echt zo rampzalig? Of moet de burger zo bang gemaakt worden, dat hij gedwee de bezuinigingen accepteert?

Wie weet er nog van de oplossing van minister Lieftinck,  in 1945 minister van financiën, die al het geld ongeldig maakte, als actie tegen het zwarte geld, dat dankzij de oorlog door zwarthandelaren was verdiend?

Er kwam nieuw geld en iedere burger kreeg toen een tientje, waar hij het eventjes mee moest redden. Het waren harde maatregelen en die zijn hard aangekomen.

Het maakte Lieftinck niet populair maar hij heeft het land in eerste instantie wel uit de financiële modderpoel getrokken.

En nu  zitten we dus in de crisis, de meeste mensen merken er nog niet veel van, maar dat komt nog wel, is ons voorspeld. Eén positieve gedachte is dat mensen in tijden van nood creatief worden. Zo las ik over het initiatief “De broekriem”van jonge mensen in Utrecht die hun baan zijn kwijt geraakt. (Volkskrant 23 nov.)

Zij helpen elkaar om niet ontmoedigd te raken. Zij zoeken naar creatieve oplossingen, bijvoorbeeld samen een bedrijf beginnen Ook las ik van mensen die een voedselbank runnen. Zij doen veel meer dan voedselpakketten uitdelen.(Volkskrant 24/11)

Een van hen zei: “Het is weer het verhaal van de vis en de hengel, we willen de mensen stimuleren voor zichzelf te zorgen”

Wat staat ons nog te wachten als het regeringsbeleid zo doorgaat?

Maar de mens is taai en komt er wel doorheen.

En…. zei Rilke niet:

“Vielleicht ist alles Schreckliche

 im Grunde das Hilflose,

das von uns Hilfe wil.

Misschien is al het verschrikkelijke

in wezen het hulpeloze,

dat van ons hulp verlangt.

Corrie van der Zee.

.

terug naar inhoudsopgave